In augustus 2020 start het nieuwe programma economie vwo. Alle uitgeverijen schrijven nieuwe lesmethodes. Docenten krijgen de kans om een nieuwe lesmethode te kiezen. De meeste uitgeverijen hebben de prijzen voor hun nieuwe lesmethodes bekend gemaakt. Waarom kosten de meeste lesmethodes economie gemiddeld zo’n € 30,- per leerling per jaar? En waarom doet Cumulus hier niet aan mee? Je leest de antwoorden in dit blog.
Contracten bij “monopolisten”
Op de Nederlandse leermiddelenmarkt zijn drie soorten partijen actief. Allereerst de scholen die voor hun leerlingen lesmateriaal aanschaffen. Daarnaast de educatieve uitgeverijen: drie, misschien vier grote spelers zijn verantwoordelijk voor de overgrote meerderheid van lesmethodes. Tot slot de distributeurs. Scholen zijn verplicht om de aanschaf van schoolboeken Europees aan te besteden. In de praktijk leidt de aanbesteding tot een contract bij “monopolist” Van Dijk, het kleinere Iddink of OsingadeJong. Een school met een contract bij één van de boekenhuizen moet vaak verplicht alle boeken afnemen bij dit boekenhuis, behalve als zij dit product niet kunnen leveren.
De belastingbetaler draait op voor het gebrek aan concurrentie
Het gebrek aan concurrentie tussen zowel de educatieve uitgeverijen als de distributeurs houdt de leermiddelenmarkt in een wonderlijke wurggreep. Sinds 2008 ontvangen middelbare scholen ongeveer € 300,- per leerling per jaar van de overheid voor de aanschaf van leermiddelen, via de Wet Gratis Schoolboeken. Een leerling heeft gemiddeld tien schoolvakken (onderbouw en bovenbouw). Kunt u raden wat een papieren lesmethode dan kost? Inderdaad, zo’n € 30 per leerling per jaar. En wat kost een volledig digitale lesmethode? Inderdaad, ook € 30 per leerling per jaar. Zoals SEO economisch onderzoek stelt in haar laatste rapport over de Wet Gratis Schoolboeken: “Alle partijen in de keten zien het bedrag dat als vergoeding binnen de lumpsum is gekenmerkt als richtprijs voor een leermiddelenpakket.” Dat komt alle partijen mooi uit, behalve wellicht de belastingbetaler die uiteindelijk opdraait voor de kosten van de schoolboeken.
Een sigaar uit eigen doos
Het gebrek aan concurrentie tussen de grote educatieve uitgeverijen houdt deze relatief hoge prijzen in stand maar de distributeurs Van Dijk, Iddink en OsingadeJong spelen hierin ook een rol. Zij eisen van de educatieve uitgevers hoge kortingspercentages op de inkoop van leermiddelen. Een deel van deze korting wordt teruggegeven aan de middelbare scholen, maar het gebrek aan concurrentie tussen de distributeurs leidt volgens scholen tot steeds lagere kortingen. Omdat educatieve uitgeverijen noodgedwongen de prijzen van lesmethodes verhogen, is de korting die middelbare scholen krijgen bovendien een sigaar uit eigen doos.
Direct leveren aan scholen
In een markt met statische papieren lesboeken die minstens vijf jaar meegaan, is de toegevoegde waarde van distributie door een centraal boekenhuis nog wel in te zien (los van het feit dat de huidige situatie tot te hoge prijzen leidt).
Echter, als veel van het fysieke materiaal digitaal wordt en papieren werkboeken bovendien elk jaar worden geactualiseerd (bijvoorbeeld in het geval van Cumulus) is het onduidelijk wat de waarde van een extra schakel in de distributieketen is. Uitgevers kunnen dan veel beter zelf direct gaan leveren aan de scholen. En dat is precies wat Cumulus doet.
Direct bestellen bij Cumulus
Cumulus lesmethodes zijn op dit moment alleen direct te bestellen bij Cumulus. Onze producten zijn niet beschikbaar bij Van Dijk, Iddink of OsingadeJong. De boekenhuizen willen Cumulus lesmethodes leveren aan scholen maar eisen “minstens 25%” korting op de inkoop van onze lesmethodes. In ruil daarvoor doen zij niets. Bovendien moeten leerlingen en docenten vervolgens via het platform van de boekenhuizen inloggen op cumulus.co. Dat maakt het minder gebruiksvriendelijk. We hebben daarnaast gezien dat er een groot risico ontstaat als toegang tot lesinhoud via één centraal, landelijk punt wordt geregeld.
Het gevolg is wel dat middelbare scholen bij meerdere partijen moeten bestellen: zowel bij het boekenhuis als bij individuele uitgeverijen. Maar daarvoor krijgen ze wel een beter product tegen een lagere prijs. Wie wil dat nou niet?
* * *
Over Cumulus
Cumulus combineert de kracht van digitaal en papier in nieuwe lesmethodes economie en bedrijfseconomie. Oordeel zelf en probeer de gratis demo op cumulus.co. Bestel een proefexemplaar van het werkboek economie 4 vwo op cumulus.co/proefexemplaar.
